“Denk aan je hart,” zei paus Franciscus deze maand bij het Angelusgebed op het Sint Pietersplein in Rome.
Met de Wereldgebedsdag van de zorg voor de Schepping vraagt de Kerk op 1 september gelovige aandacht voor het milieu. Kort daarna vindt in november in Glasgow de 26e VN-klimaattop plaats.
Vijf jaar geleden verscheen de ‘groene’ encycliek Laudato si’ (LS) van paus Franciscus. Als gevolg van de coronapandemie is de eerste en groots opgezette lustrumviering daarvan in 2020 publicitair op de achtergrond geraakt. Maar de paus nodigt christenen wereldwijd uit om de komende periode tot 4 oktober, de feestdag van St.-Franciscus van Assisi, hun geloof in de God van de schepping te hernieuwen, zich te verenigen in gebed en activiteiten voor de zorg voor ons gemeenschappelijk huis.
De liefde van God voor zijn schepselen
“Wij worden uitgenodigd ons er allereerst van bewust te zijn dat de uiteindelijke bestemming van de schepping is om in Gods eeuwige sabbat binnen te treden”, schrijft paus Franciscus in zijn jubileumboodschap bij vijf jaar Laudato si’. En hij zegt: “Alles is met elkaar verbonden, en wij mensen zijn verenigd als broeders en zusters op een prachtige pelgrimstocht, samengeweven door de liefde die God heeft voor elk van zijn schepselen en die ons ook verenigt in liefdevolle genegenheid met broeder zon, zuster maan, broeder rivier en moeder aarde” (LS, 92) We moeten voortdurend onthouden dat “alles met elkaar verbonden is, en dat oprechte zorg voor ons eigen leven en onze relaties met de natuur onlosmakelijk verbonden is met broederschap, rechtvaardigheid en trouw aan anderen” (LS, 70).”
“De wereld werd gemaakt om de heerlijkheid van God te verkondigen.”
Bron en oorsprong van alle dingen
De periode van 1 september tot 4 oktober kreeg als naam mee ‘Seizoen van de Schepping’ en is bedoeld als bezinningsperiode: “We kunnen niet in harmonie met de schepping leven als we geen vrede hebben met de Schepper die de bron en oorsprong van alle dingen is. Zoals paus Benedictus opmerkte, begint de meedogenloze verspilling van de schepping daar waar God ontbreekt, waar materie slechts materiaal voor ons is geworden, waar wij zelf de ultieme maat zijn, waar alles gewoon ons eigendom is” (Ontmoeting met priesters, diakens en seminaristen van het bisdom Bolzano-Bressanone, 6 augustus 2008).
Broeders en zusters
Deze periode “roept ons op om opnieuw aan onze medemensen te denken, vooral aan de armen en de meest kwetsbaren. We worden gevraagd om Gods oorspronkelijke en liefdevolle scheppingsplan opnieuw na te streven als gemeenschappelijk erfgoed, een banket waar al onze broeders en zusters in een geest van hartelijkheid delen, niet in competitie, maar in vreugdevolle gemeenschap, elkaar ondersteunend en beschermend.”
“We moeten opnieuw leren luisteren naar de aarde zelf, door de Schrift adamah genoemd, de grond waaruit de mens, Adam, is gemaakt. Vandaag horen we de stem van de schepping die ons maant terug te keren naar onze rechtmatige plaats in de natuurlijke scheppingsorde, om te onthouden dat we deel uitmaken van dit onderling verbonden web van leven, en niet zijn meesters zijn.”
Gods schepping
De desintegratie van de biodiversiteit, klimaatrampen en de onrechtvaardige verdeling zijn een wake-up call in het licht van onze ongebreidelde hebzucht en consumptie, aldus de paus. Hij verwijst daarbij naar de heilige Bonaventura (1221-1274): “Want de wereld werd gemaakt om de heerlijkheid van God te verkondigen, om ons te helpen om in haar schoonheid de Heer van allen te ontdekken en om tot Hem terug te keren.”
Bij dit denken sluit de internationale klimaatpelgrimstocht ‘Gewoon gaan!’ aan, die van 30 september tot 11 oktober door Nederland trekt. De tocht is in augustus in Polen gestart. Ongeveer 30 pelgrims zijn vanuit daar op weg naar de 26ste Wereld klimaatconferentie die in november in Glasgow wordt gehouden. Onderweg vragen ze aandacht voor het klimaat. Vastenactie en GroeneKerken organiseren de pelgrimstocht in Nederland.
- In de encycliek Laudato si’ uit 2015 roept paus Franciscus op tot bezinning over de rol van de mens binnen de scheppingsorde. Katholiekleven.nl besteedde vorig jaar in video's, artikelen en een podcast aandacht aan de zogenoemde ‘milieu-encycliek’. Klik hier of ga naar:
- ‘Juist gelovigen moeten extra zorg hebben voor het behoud van de schepping’ (artikel)
- Laudato si’: leven vanuit verbondenheid (video)
- Het ‘evangelie van de schepping’: Gods blijde boodschap (podcast)
- En download Laudato si’ in de Nederlandse vertaling van rkkerk.nl
Bekijk ook de video van de paus over de keuze voor een duurzame leefstijl:
