Op 10 juni openden meer dan 80 kerken en kapellen in Brabant en Zeeland hun deuren tijdens de Open Kerkendag 2019.
Het restaureren van een kerk is een zaak van lange adem. Zonder grote toeleg en vele jaren betrokkenheid kom je er niet. Dat laat het verhaal van de Sint Franciscuskerk in Oudewater zien. Minutieus wordt er gevoegd, schoongemaakt en geschilderd. Niet zomaar, maar uit passie voor het vak en uit liefde voor de kerk. Daarover vertellen de “geluksvogels” die deze kerk restaureren.
“Voor mij is dit vak absoluut een passie. Ik heb verf door mijn aderen stromen,” vertelt Gonny de Jongh, terwijl ze centimeter voor centimeter de voegjes schildert op de bakstenen in de bogen: “Je maakt mij niet blij als ik buiten een kozijn moet schilderen. In dit gebouw zit oudheid. Ik denk aan de mensen die hier voor mij met ontzettend veel passie hebben gewerkt. Die hadden niet de middelen die wij hebben, bijvoorbeeld steiger-technisch. Hoe hebben zij dat in vredesnaam gedaan? Wij zijn de geluksvogels die mogen restaureren wat men destijds heeft gemaakt.”
Chiel van Dijk is parochiaan. Hij werd gedoopt in de kerk, deed er zijn eerste communie en ontving er het vormsel. Hij trouwde in deze kerk en liet er zijn kinderen dopen. Omdat hij vele jaren in de bouw werkte, is hij nu de geknipte man voor de onderhoudscommissie en restauratiecommissie van de kerk. Hij vertelt hoe in de loop van de eeuwen het grondwaterpeil zakte, waardoor de palen, waarop de kerk in 1882 werd gebouwd, droog kwamen te staan en begonnen te rotten. De kerk begon te verzakken. Chiel laat zien hoe daardoor de verf van de pilaren springt.
“Alles was hier aan het verzakken,” vertelt ook architect Gerard Vreugdenhil. “Boven hielden een paar balken alles bij elkaar om te voorkomen dat de gewelven naar beneden kwamen. Men had mij gevraagd voor de restauratie van de kerk. Maar eigenlijk moesten we beginnen met de fundering van de kerk.”
Grada Nederhof is lid van het bestuur van de Pax Christi parochie waar de kerk onder valt. “Mensen in Oudewater dragen de kerk een warm hart toe. Ze zijn enthousiast over het voortbestaan, de restauratie en alles wat daarmee te maken heeft. Zo’n grote restauratie kan alleen maar plaatsvinden als het gedragen wordt door de gemeenschap. Want er zijn zoveel vrijwilligers bij betrokken, naast de vakmensen die bezig zijn. Daar kun je als parochiebestuur alleen maar heel blij mee zijn. Dat deze mensen de kar willen trekken en dat dit rijksmonument op deze manier in stand kan worden gehouden.”
“Ik ben er trots op dat dit gebeurt in onze kerk.”
Een van die mensen is Geer Zijleman. Ze werkt een ochtend in de week ze op het secretariaat van de geloofsgemeenschap Sint Franciscus en was ruim elf jaar lid van de stichting die acties opzette om gelden in te zamelen voor de restauratie. “Ik ben er trots op dat dit gebeurt in onze kerk, dat het mogelijk is gemaakt. Ik ben blij en trots dat ik bij deze geloofsgemeenschap hoor.”
“Het is een hele mooie kerk. Aan alle kanten kun je zien dat hij tot eer van God is,” zegt de architect. Schilder-restaurateur Rob Bremer laat zien hoe hij in de koepel van de kerk een detail ontdekte dat een van zijn voorgangers daar in 1979 tussen de sterren en planeten in de hemel schilderde.
