Als je niet oplet, werk je zonder dat je het doorhebt mee aan het verspreiden van nepnieuws.
We moeten verhalen vertellen die opbouwen in plaats van afbreken. Dat is de boodschap van paus Franciscus voor de komende Wereld Communicatie Dag op 24 mei. Het thema van de dag is dit jaar: “Opdat gij uw kinderen en kleinkinderen kunt verhalen” (Exodus 10, 2). De paus wil de dag wijden aan “verhalen die opbouwen in plaats van afbreken, die ons helpen onze wortels te herontdekken en de kracht geven om samen voorwaarts te gaan.”
“Mensen zijn verhalenvertellers”, aldus de paus in zijn boodschap. “Van kinds af aan hongeren we naar verhalen, zoals we hongeren naar eten. Verhalen beïnvloeden ons leven, of het nu is in de vorm van sprookjes, romans, films, liederen, of nieuws, zelfs als we het ons niet altijd realiseren. Vaak beslissen we over wat goed en fout is op basis van karakters en verhalen die we ons eigen hebben gemaakt. Verhalen drukken hun stempel op ons; ze vormen onze overtuigingen en ons gedrag. Ze kunnen ons helpen begrijpen en communiceren wie we zijn.”
Maar niet alle verhalen zijn goede verhalen, benadrukt de paus. Verhalen kunnen worden ingezet voor de verkeerde doeleinden. “Hoeveel verhalen dienen er niet toe om ons in slaap te sussen, terwijl ze ons ervan overtuigen dat we, om gelukkig te zijn, voortdurend moeten winnen, bezitten, consumeren. Misschien realiseren we ons niet eens hoe gulzig we zijn geworden naar roddel en achterklap, of hoeveel geweld en onwaarheid we tot ons nemen. Op communicatieplatforms vinden we vaak, in plaats van constructieve verhalen die helpen de sociale banden en het culturele weefsel te versterken, destructieve en provocerende verhalen die de kwetsbare draden beschadigen en afbreken die ons als samenleving met elkaar verbinden.”
“We hebben wijsheid nodig en de moed om onware en kwaadaardige verhalen af te wijzen.”
Op die manier beroven we anderen van hun waardigheid, zegt de paus. Daarom hebben we wijsheid nodig en de moed om onware en kwaadaardige verhalen af te wijzen. Paus Franciscus: “We hebben geduld en onderscheidingsvermogen nodig om de verhalen te ontdekken die ons helpen de draad niet kwijt te raken in de vele moeilijkheden van vandaag de dag. We hebben verhalen nodig die laten zien wie we werkelijk zijn, ook in de niet-vertelde heroïek van het leven van alledag.”
Het verhaal bij uitstek is de Heilige Schrift. Paus Franciscus. “De Bijbel is het grote liefdesverhaal van God en de mensheid. In het centrum daarvan staat Jezus, wiens verhaal Gods liefde voor ons en onze liefde voor God in vervulling brengt.” Daarom moet het steeds opnieuw worden verteld en in het geheugen worden gegrift, elke generatie opnieuw.
