Als je niet oplet, werk je zonder dat je het doorhebt mee aan het verspreiden van nepnieuws.
Op 1 juli wordt in Nederland een nieuwe donorwet van kracht. Dit betekent onder meer dat op termijn alle Nederlanders vanaf achttien jaar geregistreerd staan als donor, tenzij zij hebben aangeven geen donor te willen zijn. Het systeem gaat van ‘toestemming’ naar ‘geen bezwaar’. Iedereen in Nederland krijgt van de overheid informatie over de nieuwe wet. Daarbij wordt de vraag gesteld of je na je overlijden wel of geen organen en weefsels wilt afstaan.
Volgens de Wet op de orgaandonatie uit 1996 mogen de organen van een overledene in principe alleen uit zijn of haar lichaam worden verwijderd voor transplantatiedoeleinden, wanneer hij of zij daar bij leven toestemming voor heeft gegeven en zich als donor heeft laten registreren. Dit ‘toestemmingssysteem’ verandert in een ‘geen-bezwaar-systeem’. In de nieuwe situatie wordt iemand na overlijden als orgaandonor beschouwd, tenzij hij of zij bij leven daartegen bezwaar heeft gemaakt en dat heeft laten registreren.
Ook voor katholieken is de vraag: wil je donor zijn of niet? De Katholieke Kerk ziet orgaandonatie als een daad van naastenliefde en solidariteit. “Orgaandonatie na de dood is een edele en verdienstelijke daad en moet als een uiting van edelmoedige solidariteit bevorderd worden”, zegt de Catechismus van de Katholieke Kerk (2296).
Maar anderen kunnen geen recht op onze organen claimen, ook niet na de dood. Omdat het een daad van naastenliefde is en geen plicht uit rechtvaardigheid, moet iemand in vrijheid kunnen besluiten om zijn of haar lichaam voor orgaandonatie ter beschikking te stellen.
Vanuit katholiek perspectief komen overigens niet alle organen voor donatie en transplantatie in aanmerking. Bezwaar moet worden gemaakt tegen de donatie voor transplantatiedoeleinden van hersenen of hersendelen, omdat deze een nauwe band hebben met de persoonlijke identiteit. Hetzelfde geldt voor de donatie van voortplantingsorganen ten behoeve van transplantatie, omdat die een bijzondere rol spelen bij het doorgeven van -althans een deel- van de persoonlijke identiteit.
Kardinaal Eijk is portefeuillehouder medische ethiek voor de Nederlandse Bisschoppenconferentie. In een opiniestuk uit 2018 houdt hij de wijzigingen op de donorwet tegen het licht. Het opiniestuk werd geschreven toen de wijzigingen op de donorwet in februari 2018 door zowel de Tweede als de Eerste Kamer waren goedgekeurd.
