Op vrijdag 2 maart bracht paus Franciscus een bezoek aan een huis in Rome, waar vrouwen wonen die een straf uitzitten.
Dat mensen “met hernieuwde diepte, de vergeving en oneindige barmhartigheid van God mogen ervaren.” Zo luidt de speciale gebedsintentie van paus Franciscus voor de maand maart. In een video spoort de paus katholieken aan zich door de grote genade van het sacrament van verzoening te laten raken. In de biecht, zoals het ook wordt genoemd, belijdt een gelovige zijn zonden tegenover een priester die hem in naam van God vrijspreekt. Met de verkregen zogeheten absolutie zijn alle zonden vergeven. De biechteling belooft zijn of haar leven te beteren en krijgt een kleine boetedoening opgelegd, vaak in de vorm van een gebed of overweging.
In zijn videoboodschap zegt de paus: “Als ik ga biechten, is dat om genezen te worden, om mijn ziel te genezen. Om geestelijk meer gezond te worden, om over te gaan van narigheid naar barmhartigheid.” Hij benadrukt dat “de kern van de biecht niet gaat over de beleden zonden, maar om de goddelijke liefde die we ontvangen, en die we altijd nodig hebben. Jezus, die op ons wacht, naar ons luistert en ons vergeeft, is het centrum van de biecht. Onthoud dit: in het hart van God komen wij vóór onze fouten.”
Het is al langer gebruik dat de pausen de katholieke gemeenschap vragen te bidden voor hun maandelijkse speciale gebedsintenties. Voor de maand maart is dat voor herontdekking en verdieping van de biecht. In de videoboodschap, gemaakt door het pauselijk Worldwide Prayer Network, vraagt Franciscus ook te bidden dat priesters in de biechtstoel vooral barmhartig mogen zijn.
Vanaf het begin van zijn pontificaat in 2013 legt paus Franciscus nadruk op het weldadige effect van het sacrament dat niet zoiets is als een “bezoek aan een psychiater gaan of de gang naar een martelkamer”. Hij spoort priesters geregeld aan tot een barmhartige houding in de biecht. Iemand die komt biechten zoekt “troost, vergeving, vrede in zijn ziel. Laat hem een vader vinden die hem omhelst en zegt: ‘God houdt van je’, en het gevoel geeft dat God dat ook echt doet”, aldus de paus in 2016.
Vanwege het grote belang van het sacrament van verzoening voor het leven van de Kerk stimuleert Franciscus sinds 2014 de “24 uur voor de Heer”. Daarmee vraagt hij bisdommen en parochies om ter voorbereiding op Pasen zoveel mogelijk kerken 24 uur open te stellen voor eucharistische aanbidding en biechtgelegenheid. In Nederland gebeurt dat in verschillende parochies en de bisdommen Breda en Rotterdam vragen er op diocesaan niveau aandacht voor.
Tijdens een algemene audiëntie in februari 2014 drong paus Franciscus er bij de aanwezigen op aan zich af te vragen “wanneer was de laatste keer dat ik ging biechten? En als het lang geleden is, verlies dan niet nog een dag! Ga, de priester zal het goed doen. En Jezus [zal] er zijn, en Jezus is beter dan de priesters - het is Jezus die je ontvangt. Hij zal je met zoveel liefde ontvangen! Wees moedig en ga biechten.”
In dezelfde toespraak merkte hij op dat mensen zich soms schamen om hun zonden te belijden. “Maar schaamte is zelfs goed. Het is gezond om je een beetje te schamen... Het doet ons goed, omdat het ons nederiger maakt. […] Als iemand in de rij staat voor de biecht, voelt hij zich bezwaard, schaamte zelfs. Maar als het achter de rug is voelt hij zich bevrijd, geweldig, mooi, vergeven, schoon, gelukkig.”
“Biecht zo concreet mogelijk, zo direct als kinderen kunnen zijn.”
Tips voor een goede biecht
Waarom we zouden moeten biechten? “Omdat we allemaal zondaars zijn”, aldus paus Franciscus. Ook over hoe we moeten biechten is hij helder: “Zo concreet mogelijk, zo direct als kinderen kunnen zijn.” In oktober 2014 wijdde hij er een preek aan, waarin hij onder meer aandrong het hart te beveiligen en te beschermen “net zoals je je huis beveiligt en op slot doet.” “Hoe vaak komen slechte gedachten, kwade bedoelingen, jaloezie en afgunst binnen? Wie opent daarvoor de deur? Hoe komen die binnen?”
Als de beste manier om het hart te beveiligen noemt hij het dagelijks gewetensonderzoek. Daarin laat je de afgelopen dag aan je voorbijtrekken en onderscheid je welke dingen niet goed waren tegenover God, de naaste en jezelf. Daarbij moet je jezelf vragen stellen als:
- Wend ik mij alleen tot God als ik in nood ben?
- Ga ik ’s zondags en op verplichte feestdagen naar de kerk?
- Begin en eindig ik de dag met gebed?
- Schaam ik mij ervoor katholiek te zijn?
- Verzet ik mij tegen Gods plan?
- Ben ik afgunstig, snel boos, bevooroordeeld?
- Ben ik eerlijk tegenover iedereen of draag ik bij aan de wegwerpcultuur?
- Houd ik mij in mij huwelijks- en familierelaties aan de moraal zoals het evangelie die voorhoudt?
- Eer en respecteer ik mijn ouders?
- Heb ik nieuw leven geweigerd te ontvangen? Heb ik de gave van het leven gesmoord? Heb ik geholpen dat te doen?
- Respecteer ik het milieu?
- Ben ik deels werelds en deels gelovig?
- Ben ik onmatig in eten, drinken, roken en amusement?
- Ben ik overdreven bezorgd over mijn lichamelijk welzijn en mijn bezit?
- Hoe gebruik ik mijn tijd? Ben ik lui?
- Wil ik gediend worden?
- Zin ik op wraak, koester ik wrok?
- Ben ik zachtmoedig, nederig en een vredestichter?
